Tijdens dit congres stond één thema centraal; van verwachting naar verbetering. Bij een onderwerp als dit is het extra fijn om een brede groep gesprekspartners aan tafel te hebben. Zowel docenten van het basisonderwijs, vmbo, mbo als leerlingen van het vmbo en mbo en personen uit het bedrijfsleven waren uitgenodigd voor deze conferentie.
Na het ontvangst startten we met een gastspreker Rob Abbenhuis.
Rob is curriculumontwikkelaar/themacoördinator 'vernieuwing beroepsgericht en praktisch onderwijs' bij de SLO-afdeling voortgezet onderwijs. Naast vakinhoud ligt de nadruk binnen het beroepsonderwijs op onderwerpen als loopbaanleren in het vmbo, aansluitingsvraagstukken richting vervolgonderwijs en vernieuwing van met name de Theoretische leerweg. Tijdens de inleiding van het congres nam Rob de aanwezigen mee in de verschillen van funderend voortgezet onderwijs en beroepsopleidend mbo en de misvattingen over de benodigde competenties waarover leerlingen dienen te beschikken om succesvol te zijn in het vervolgonderwijs.
Vervolgens gingen we uitéén om in drie gespreksrondes onderstaande vraagstukken te bespreken.
Na afloop zijn, met een hapje en een drankje in de hand, de bevindingen per groep gedeeld met de rest van de aanwezigen. Waarna de dag werd afgesloten met een gezellig samenzijn.
Kortom een congres wat door de aanwezigen als zeer inspirerend werd ervaren wat in de toekomst zeker recht heeft op een vervolg.
Ben jij nieuwsgierig naar wat de uitkomst is van de drie stellingen? Lees verder, de werkgroepleden vertellen verder:
Stelling 1. Zijn onze leerlingen voldoende voorbereid om vanuit het vmbo het mbo succesvol te doorlopen?
Uit onderzoek blijkt dat leerlingen positief zij over de overstap vmbo-mbo qua vaardigheden kennis etc. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat docenten uit het mbo dit anders zien.
Deze stelling blijkt te kloppen, waarbij er meerdere nuances zijn te benoemen. Deze zijn mede afhankelijk van de vervolgopleiding die op het mbo wordt gekozen.
Docenten van het mbo zien tekorten bij een verplicht vak als rekenen, Nederlands (begrijpend lezen) en Bèta vakken. Bij bepaalde opleidingen speelt ook het gebrek aan beroepsvaardigheden een rol (de leerling kan nog geen multimeter gebruiken).
In de discussies waarbij je de vraag kunt stellen wiens probleem dit nu is, wordt deels opgemerkt dat het mbo in moet spelen op de achterstanden waarmee een leerling binnenkomt maar nadrukkelijker gekeken moet worden waar de talenten van de leerling liggen. Zo worden de avo-vakken Nederlands, wiskunde/rekenen vnl. gebruikt om het niveau te bepalen waarop de leerling een beroepsopleiding kan volgen. Dit doet geen recht aan zijn of haar beroepsvaardigheden. Ook de afleverende vmbo-school kan hierin een rol spelen.
Conclusie: het is noodzakelijk dat er over en weer meer bekendheid komt over de verschillen van funderend onderwijs vmbo/havo en beroepsonderwijs, mbo. Dat wij gaan kijken naar wat de leerling wel kan ipv af te rekenen op wat hij/zij minder kan. Hierin speelt een rol dat het behalen van een diploma op een bepaald niveau doorslaggevend is, maar dat een deugdelijk portfolio wel eens meer kan zeggen over de kennis en kunde van een betreffende leerling in een specifieke technische opleiding. Een sprekend voorbeeld was dat de technische leerweg aangaf tegelzetter te worden, maar dit wellicht niet kon gaan doen omdat hij bepaalde onderwerpen van natuurkunde (o.a. straling) niet begreep en daardoor onvoldoende scoorde voor het vak en dreigde te zakken.
Stelling 2: Is het beheersen van de executieve functies essentieel voor het succesvol doorlopen van de mbo-opleiding?
Het aanleren en het beheersen van executieve vaardigheden zijn ontzettend belangrijk. Zeker ook om de 21e-eeuwse vaardigheden die vandaag de daag centraal staan verder te ontwikkelen. Daarnaast geeft het bedrijfsleven aan dat deze vaardigheden echt van belang zijn, het is niet alleen maar kennis wat telt.
Een mooi iets zou zijn als leerlingen op de scholen meer projectmatig mogen werken. Leerlingen meer bewust maken van de eigen sterke en minder sterke kanten gekoppeld aan leerpunten.
Immers de functies en vaardigheden (executieve als 21e-eeuwse vaardigheden)zijn voor het leven.
Stelling 3: Geeft de nieuwe leerweg de tl-leerling een betere voorbereiding op de vervolgopleiding?
Op de vraag of de Nieuwe Leerweg een toegevoegde waarde heeft voor TL-leerling kan het antwoord kort maar krachtig zijn: Ja!
Hier zijn verschillende verklaringen voor. De leerling krijgt te maken met levensechte opdrachten en opdrachtgevers. Dit maakt de opdracht veel aantrekkelijker dan een oefeningen uit een lesboek die de leerlingen te los zien van de praktijk. Bovendien komen ze op deze manier in aanraking met beroepen en de inhoud van deze beroepen. Dit zal hun uiteindelijk studie/beroepskeuze gemakkelijker maken. Het is in dit geval wel van belang dat in dit verband de lijn naar LOB goed doorgetrokken wordt.
Een ander, niet onbelangrijk, aspect is de motivatie. Doordat de leerlinge de verbanden gaan zien tussen hun AVO-vakken en de praktijk, zijn ze zich bewuster van het nut van deze vakken en dit verbetert hun werkhouding.
Als het om technische doorstroming gaat, moeten we ons er wel van bewust zijn dat een leerling die een bepaald vak niet ligt niet door dat ene vak wordt tegengehouden om voor die technische richting te kiezen. Dit zal dan door een stukje maatwerk opgelost moeten worden.
